Μαυροβούνιο ή πιο κομψά… Montenegro!

Όταν το πρωτοάκουσα, συνοφρυώθηκα. “ΜΑΥΡΟ-βούνιο”;;;;; Ειδικά όταν άκουσα οτι θα ζούμε στην “Ποντγκόριτσα”, την πρωτεύουσα. Την ποια;;; Δε με λες και τέρας γεωγραφικών γνώσεων, αλλά τουλάχιστον στη γειτονιά μας νόμιζα πως ήξερα τι παίζει. Αμ δε. Κι επειδή ξέρω ότι μπορεί κι εσένα να σου λέει κάτι αμυδρά (ίσως να θυμάσαι κάποια λούμπεν συμμετοχή του στη Eurovision;), κι αναρωτιέσαι που στο καλό βρίσκεται, θα σου πω αμέσως: είναι πάνω από την Αλβανία, κάτω από την Κροατία, και απέναντι από την Βόρεια Ιταλία. Καλύτερα τώρα;

Εγκυκλοπαιδικά να σου πω οτι πρόκειται για νεοσύστατο κράτος, καθώς μέχρι το 2006, ήταν ενιαίο με τη Σερβία. Δεν έχει ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση ακόμη, αλλά έχει υιοθετήσει το Ευρώ. 

Κατά τα άλλα, θα παραλείψω πράγματα που θα μπορούσες να βρεις στο Τripadvisor. Θα σου πω όμως το ζουμί. Για τους ανθρώπους, τις συνήθειες, τις ομοιότητες και τις διαφορές μας 🙂

Το κοινό νόμισμα, οι 40 βαθμοί Κελσίου που μας χτύπησαν κατακέφαλα τον Ιούλιο του 2015 στην πρώτη μας επίσκεψη, το κάπνισμα παντού, οι φωνακλάδες Μαυρoβούνιοι και πολλά άλλα που θα δεις παρακάτω, μας έκαναν να νιώσουμε αρκετά σαν το σπίτι μας, από την πρώτη κιόλας μέρα!

5 & 1/2 πράγματα που μου αρέσουν

1. Το μέγεθος.

Το μεγεθος μετράει όπως όλες ξέρουμε 😉 . Εν προκειμένω, όσο μικρότερο, τόσο το καλύτερο. Με 150.000 κατοίκους όλους κι όλους γκοτζάμ πρωτεύουσα, αλλά και μόλις 650.000 ΟΛΟΚΛΗΡΟ το Μαυροβούνιο, καταταλαβαίνεις ότι αποτελεί το όνειρο κάθε κουρασμένου Αθηναίου οικογενειάρχη που θέλει να ηρεμήσει. Δίχως κίνηση, δίχως πρόβλημα πάρκινγκ, με φανταστικές εκδρομές της μιας/μιαμισης ώρας απόστασης, βολεύει τρομερα για οικογενεια ειδικά αν πρώτον, οι γονείς είναι της τελευταίας στιγμή σαν κι εμάς και δεύτερον, εχουν μωρό που σπαράζει στο καθισματάκι μετά τη μισή ώρα σαν την Έλενά μας.

2. Οι άνθρωποι.

Δίχως να το λέω απαραίτητα για καλό, μοιάζουν αρκετά με εμάς. Είναι απλοί, αυθεντικοί, αγαπάνε τα παιδιά και το εκδηλώνουν σε κάθε ευκαιρία, χαλλλλλαροί (θα έλεγα ΦΕΕΕΤΑΑΑ δίχως ΠΟΠ), και έχουν μια ανεμελιά που νιώθω οτι έχουμε δυστυχώς χάσει – τουλάχιστον εμείς οι Αθηναίοι. Σε κάθε ευκαιρία θα ξεχυθούν στα πάρκα και τις καφετέριες να λιαστούν στον ήλιο. Λατρεύουν τον καφέ, ειδικά τον Τούρκικο ή τον “ντόπιο” όπως τον λένε – aka ‘Ελληνικό’- και πίνουν άπειρους κάθε μέρα. Με θρησκευτική ευλάβεια παρατάνε τα πάντα κατά τις 11πμ για να απολάυσουν εκτός γραφείου ένα καφεδάκι. Και κατά τη μία, θα φάνε μεσημεριανό. Και στις 4, μην τον είδατε τον Παναή. Είπαμε. Φέεεεετα…

3. Η φύση.

Πολύ κοντά στο δικό μας σκηνικό. Επιβλητικά βουνά απο τη μία, η Αδριατική από την άλλη, μπορείς να συναντήσεις εντελώς διαφορετικά τοπία άκρη σε άκρη (που δεν απέχουν και τόσο πολύ μεταξύ τους). Σε μια ώρα μπορείς να είσαι σε γραφικούς, πευκόφυτους κολπίσκους, κοσμοπολίτικες παραθαλάσσιες πόλεις, ή εντυπωσιακά ορεινά εθνικά πάρκα με κρυστάλλινες λίμνες και θεόρατα δέντρα. Όπως στην Ελλάδα, μπορείς να ξεκινήσεις “χειμώνα” από χιονισμένο βουνό και να καταλήξεις “άνοιξη” στη θάλασσα για ψαράκι και μια βουτιά. Εκπληκτικές διαδρομές trekking και ποδηλασίας, που βέβαια λόγω παιδιών (δικαιολογίες) δεν καταφέραμε ποτέ να κάνουμε.

4. Το κόστος ζωής.

Τι να πω τώρα; Για τις μπύρες και τα κοκτέιλ με 1,80; Ναι, ευρώ! Και ναι, πινόνται μια χαρά! Για τα ταξί που σε πηγαίνουν μεσάνυχτα απο τη μια άκρη της πόλης στην άλλη για 2 ευρώ; Για τα αυγά, τα γιαούρτια και το γάλα που είναι στο 1/3 της τιμής; Για τις πάνες (τη γνωστή μάρκα) που είναι μονίμως όσο η σουπερ ντουπερ προσφορά που θα πετύχεις εδώ μια στο τόσο στην Ελλάδα; Αχ πως θα μου λείψει να γεμίζω το καρότσι του σουπερ μάρκετ με διψήφιο λογαρισμό! Και ναι, οι μισθοί είναι πιο χαμηλοί και ναι, το δικό μας ex-pat πακέτο μας εξασφάλιζει ζωή …πριγκηπική, ωστόσο δεν παύει, τουλάχιστον στα βασικα είδη, να είναι πολύ πολύ φθηνά.  Σημείωση: το καλοκαίρι στους τουριστικούς προορισμούς οι τιμές αγγίζουν, αν όχι ξεπερνούν, Ελλάδα. Ευτυχώς δεν έχω πάει ποτέ σε high season 🙂

5. Η ασφάλεια.

Σε κάποια πράγματα μου θύμισε “παλιά”, “καλή” Ελλάδα (όχι πως τη θυμάμαι, γιατί ήμουν πολύ μικρή 😋, αλλά όπως μου τα έχουν πει). Με χαμηλούς ή καθόλου φράχτες, αυλόπορτες ανοιχτές, ποδήλατα παρατημένα στις αυλές και όχι πάντα κλειδωμένα. Τσάντες αφημένες σε κοινή θέα μέσα στα αυτοκίνητα, παιδάκια που πηγαίνουν μόνα τους με τα πόδια σχόλειο, άτομα που κάνουν ωτοστόπ δίχως φόβο και πάθος. Στα 2.5 χρόνια που είμαι εδώ το μόνο περιστατικό “βιας” που αντιμετώπισα ήταν μια απόπειρα μιας τσιγγάνας να μου κλέψει το πορτοφόλι. Βέβαια, δεν είναι όλα αγγελικά πλασμένα, η χώρα έχει θέματα διαφθοράς και οργανωμένου εγκλήματος, απλώς τα θέματα ασφάλειας δεν αγγίζουν συνήθως το μέσο πολίτη με τον τρόπο που αγγίζουν έναν μέσο Αθηναίο.

5 & 1/2: Οι υποδομές.

Τι; Υποδομές; Στο Μαυροβούνιο;; Ω ναι. Ok, Ελβετία δεν είναι σε καμία περίπτωση. Εξού και το 1/2. Όμως, έρχομαι ένα προάστιο των Αθηνών που δεν έχει ούτε μισό πεζοδρόμιο που να μην είναι α) σπασμένο, β) γεμάτο δέντρα ή ρίζες και γ) μπλοκαρισμένο απο κάποιο αυτοκίνητο. Καρότσι μια φορά δεν μπορείς να πάρεις 🙁 Εδώ τουλάχιστον, έχει ράμπες, έχει πλατείες και πάρκα προσβάσιμα, έχει διαβάσεις κάθε 50 μέτρα, και έχει οδηγούς που σταματάνε όντως να περάσεις. Όχι γιατί είναι πιο ευσυνείδητοι απο εμάς. Αλλά γιατί υπάρχουν ποινές, ποινές που επιβάλλονται στους παραβάτες. Συνολικά με τον συζυγό μου μας έχουν σταματήσει για έλεγχο πάνω απο 6 φορές μέσα σε 2.5 χρόνια, μας έχουν πάρει το αυτοκίνητο ένα βράδυ, μας έχουν κόψει κλήση 2 φορές και μας έχουν προειδοποιήσει για παραβίαση πορτοκαλί σηματοδότη απο 2-3 φορές τον καθένα! Ε πλέον προσέχουμε ακόμη κι εμείς, οι Ελληναράδες!

5 & 1/2 πράγματα που δεν μου αρέσουν

1. Οι βροχές.

Αναγνωρίζω οτι το Μαυροβούνιο έχει ΠΟΛΥ πράσινο, και πράσινο δίχως βροχή δε γίνεται! Επίσης, έχοντας κάνει τη θητεία μου σε Αγγλίες και Γερμανίες, μπορώ με βεβαιότητα να πω πως το κλίμα του Μαυροβουνίου είναι σουυυυπερ! Δεν είμαι αχάριστη. Για την ακρίβεια, πιο πολύ μοιάζει με Μεσογειακό παρά Βόρειας Ευρώπης. Έχει παρατεταμένες περιόδους δυνατής ηλιοφάνειας, πολύ ζεστά καλοκαίρια και ήπιους χειμώνες. Αλλά αδερφέ, όταν ξεκινάει να βρέχει, νομίζεις πως δεν θα σταματήσει ποτέ! Ανοίγουν οι ουρανοί, μαύρο φίδι που σ’έφαγε αν βγεις δίχως ομπρέλα. Δεν είναι αυτό το συνεχές εκνευριστικό “φτου φτου μη σε ματιάσω” της Αγγλίας, εδώ μιλάμε για νεροποντές με αστραπές και μπουμπουνητά! Ευτυχώς μετά από κάποιες μέρες, και ενίοτε εβδομάδες μπουρινιών, έρχεται μια λαμπερή λιακάδα και σε αποζημιώνει.

2. Το κάπνισμα.

Τολμώ να πω οτι ακόμη και για έναν Έλληνα (πρώην καπνιστή) είναι σοκαριστική η κατάσταση. Δε μιλάμε οτι απλώς καπνίζουν πολύ και όλοι.  Δε μιλάμε οτι σπάνια διαθέτουν χώρο μη καπνιζόντων τα εστιατόρια. Δε μιλάμε για τον τραγικούλη εξαερισμό που έχουν τα περισσότερα καταστήματα με αποτέλεσμα να μυρίζεις τασάκι στο 5λεπτο. Μιλάμε για κάπνισμα όπου σταθούν και όπου βρεθούν, ακόμη και μέσα σε παιδότοπους! Σκάει η δίμετρη (α, είναι και πανύψηλοι οι άτιμοι, δεν στο πα αυτό) 25άρα μάνα (τα κάνουν μικρές εκεί) με τον 5χρονο γιο και το νεογέννητο, και αρχίζει τα πάφα πούφα προς πάσα κατεύθυνση. Πολύ λυπηρό το θέαμα 🙁

Και δεν το λέω μόνο εγώ, είναι επίσημο: www.telegraph.co.uk

 

3. Τα “Αγγλικά” τους.

Είμαι της άποψης ότι όταν πας σε μια χώρα με προοπτική να μείνεις για κάποια χρόνια (καλή ώρα), οφείλεις να μάθεις τα στοιχειώδη στην τοπική γλώσσα. Να πω την αμαρτία μου, δεν ξεκίνησα ποτέ μαθήματα. Άλλωστε ήρθε και το μπεμπε γρήγορα και βρήκα το τέλειο άλλοθι. Οπότε πέρα απο ελάχιστα που έμαθα “on the job”, επι το πλείστον προσπαθώ να συνεννοηθώ στα Αγγλικά μαζί τους. Έμαθα όμως να ρωτάω τουλάχιστον στα Σέρβικα “μιλάτε Αγγλικά;”. Και κατέληξα ότι υπάρχουν δυο κατηγορίες Μαυροβούνιων: η πρώτη που ξέρει να μιλάει Αγγλικά αλλά βαριέται και θα σου πει “no”,   και η δεύτερη που δεν ξέρει να μιλάει, αλλά δε θέλει να το παραδεχτεί και θα σου πει “a little”. Μην πέσεις στην παγίδα και συνεχίσεις φορτσάτη στα Αγγλικά. Θα αντικρύσεις βλέμμα αγελάδας. To body language να είναι καλά, και κάποιοι ελάχιστοι που το κατέχουν, και ευτυχώς πάντα βρίσκονται κάπου τριγύρω να σπεύσουν για βοήθεια. Η δουλειά γίνεται πάντως.

4. Η δημοσιοϋπαλληλική* νοοτροπία.

Κάνε εικόνα την παραπάνω κατάσταση με τη γλώσσα και σε αυτό πρόσθεσε μια παγερή αδιαφορία και άγνοια για οτιδήποτε σχετίζεται με πώληση ή εξυπηρέτηση πελατών. Δεν θέλουν, δεν τους νοιάζει και δεν ξέρουν να πουλήσουν. Μπαίνω σε κατάστημα με αθλητικά ρούχα, ρωτάω αν έχουν γυναικεία μπλουζάκια (ρητορική ερώτηση βασικά, για να μου δείξουν που τα έχουν) και μου απαντάνε “ΟΧΙ”. Daaaaah! Επιστρέφω παπούτσια δώρο (δεν έχουν κάρτες αλλαγής εδώ ακόμη!!!) σε μεγάλο κατάστημα με βρεφικά, πρώτη αντίδραση “ΟΧΙ”. ¨Δεν έχουμε εδώ αυτόν τον κωδικό, δεν μπορούμε να κάνουμε αλλαγή”. Ντοινγκ! Βρε σας παρακαλώ, απο εδώ είναι σίγουρα, έχω πάρει εγώ τα ίδια πριν μια εβδομάδα, κοιτάχτε στο σύστημα σας να χαρείτε! Με τα χίλια ζόρια, να το δουν, να το παραδεχτούν να κάνουν την αλλαγή. Μην μακρυγορώ, το πιασες το νόημα, άλλωστε έχουμε και στη μαμά πατρίδα τέτοιες περιπτώσεις, δεν σου είναι γνώριμο; 🙂

* Να με συγχωρείς αν γίνομαι λίγο stereotypical, έχω φίλες στον δημόσιο τομέα που κάθε άλλο παρά έτσι είναι, απλά ήθελα να δώσω το στίγμα με μια λέξη. 

5. Η (ανύπαρκτη) σύνδεση με Ελλάδα.

Η Ποντγκόριτσα δυστυχώς δεν έχει απευθείας πτήσεις για Ελλάδα. Μπορείς να ταξιδέψεις αεροπορικώς μέσω Βελιγραδίου, που σημαίνει γύρω στις 7 ώρες ταξίδι door to door. Δεν το λες και εύκολάκι, είδικα με 2 παιδιά. Σε 2ωρο stop over στο αεροδρόμιο του Βελιγραδίου έπρεπε να παω κατεπειγόντως τουαλέτα και άφησα έναν 4χρονο τότε Ηλία απέξω από την πόρτα μου, με το βαλιτσάκι του, ζητώντας του να μην το κουνήσει ρούπι. Αρκούμαι στο να πω οτι δεν ήταν και η πιο ευχάριστη εμπειρία, για κανέναν από τους δυο μας, ειδικά στο σημείο που είδα τη φατσούλα του κάτω από την πόρτα, να ακουμπάει στο δάπεδο με το μάγουλο, προσπαθώντας να με δει απο το κενό για να βεβαιωθεί ότι είμαι ακόμη εκεί! Καλό ε; (σου ζητώ συγνώμη αν είσαι μικροφοβική, ελπίζω να μη σε στοιχείωσει το σενάριο τρόμου που μόλις σου περιέγραψα!). Έτσι, προτιμάμε να πηγαίνουμε οδικώς στα Τίρανα (2,5 ώρες άνευ απροόπτων), και απο εκεί απευθείας πτήση για Αθήνα μόνο σε 1 ώρα και 15 λεπτά. Ουφ, αγχωτικό κι αυτό, αλλά κάπως πιο εύκολο.

5 & 1/2. Το ότι πρέπει να φύγουμε.

Από την εικόνα που συνέθεσα παραπάνω, πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι μας αρέσει πολύ εδώ. Το ότι θα φύγουμε, και πιθανώς σύντομα, δεν μου αρέσει ιδιαίτερα.

Η αποφασή μας να έρθουμε έφερε αλλαγή 360 μοίρων στον τρόπο ζωής μας.  Σε αυτή την ήσυχη, μικρή πόλη, περνάμε πιο πολύ και πιο ποιοτικό χρόνο ως οικογένεια, απερίσπαστοι απο κοινωνικές υποχρεώσεις και ελεύθεροι να προγραμματίσουμε τη ζωή μας όπως θέλουμε.

Προσωπικά, μου δόθηκε η χρυσή ευκαιρία να περάσω περισσότερο χρόνο με τον γιο μου και να τον μάθω “καλύτερα”,  καθώς και να κάνω ένα δεύτερο μωράκι υπό συνθήκες ειρήνης και δίχως άγχος. Επιπλέον, έχω επιτέλους και λιγό χρόνο να κάνω πράγματα που αγαπώ (καλή ώρα να γράφω εδώ:)), και να προσέξω λίγο παραπάνω τον εαυτό μου. Πρέπει να πω κι άλλα;

Δεν είναι πάντα εύκολο να είσαι μακρία από την πατρίδα και τους δικούς σου. Ειδικά στην αρχή, μέχρι να βρούμε το σπίτι μας, να εξοικειωθούμε με την πόλη, εγώ με μια νέα και δύσκολη εγκυμοσύνη, ο Ηλίας να αρρωσταίνει συνέχεια, και ο άντρας μου να δουλεύει πολλές ώρες και να ταξιδεύει, περάσαμε ζόρικες ώρες.

Ωστόσο γρήγορα βολευτήκαμε στο παλάτι μας, πήραμε βοήθεια στην αυλή μας, βρήκαμε τα κατατόπια και γενικά περνάμε καλά. 🙂

Σκοπεύουμε να το απολαύσουμε όσο κρατήσει.